KIEDY SĄD USTALI GRANICĘ ?
Sądowe ustalenie przebiegu granicy to spór o własność.
Nie można domagać się rozstrzygnięcia sporu przez sąd, jeśli nie została wyczerpana droga administracyjnego postępowania rozgraniczeniowego, a próba rozstrzygnięcia sporu w drodze ugody nie powiodła się.
Zachowanie odpowiedniej kolejności jest obligatoryjne.
Pierwszym etapem jest rozgraniczeniowe postępowanie administracyjne które prowadzi wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
Kończy się decyzją o rozgraniczeniu lub postanowieniem o umorzeniu postępowania.
Kliknij TUTAJ aby zapoznać się z pierwszym etapiem rozgraniczenia
Drugim etapem jest ugoda rozgraniczeniowa.
Ugodę można zawrzeć jeszcze podczas trwania administracyjnego postępowania rozgraniczeniowego i dochodzi do niej w wyniku zgodnych oświadczeń stron co do przebiegu granicy.
Do ugody może dojść tylko przy udziale uprawnionego geodety, którym został wyznaczony w administracyjnym postępowaniu rozgraniczeniowym.
Kliknij TUTAJ aby dowiedzieć się jak zawrzeć ugodę
Dopiero gdy te dwa etapy okażą się bezskuteczne i strony nadal pozostają w sporze o przebieg granicy, sprawę rozstrzyga sąd powszechny.
Jest to trzeci etap postępowania rozgraniczeniowego.
Sądem właściwym do ustalenia przebiegu granicy jest sąd miejsca położenia nieruchomości. To sąd rejonowy, wydział cywilny.
W postępowaniu przed sądem nie ocenia się, czy czynności w poprzedzającym postępowaniu administracyjnym były podjęte prawidłowo, czy wadliwie.
Nie ocenia się też prawidłowości decyzji o rozgraniczeniu, jeśli taka została wydana, ani prawidłowości umorzenia postępowania, gdy nie zawarto ugody rozgraniczeniowej.
Nie ma to żadnego znaczenia. Sąd zajmuje się sprawą „od początku”.
Trzeci, sądowy etap postępowania rozgraniczeniowego jest zatem uwarunkowany dwiema przesłankami:
- nie została wydana decyzja rozgraniczeniowa z powodu braku podstaw do jej wydania a strony nie zawarły ugody rozgraniczeniowej i nadal pozostają w sporze
- wydana został decyzja rozgraniczeniowa lecz jedna lub więcej ze stron nie jest zadowolona z decyzji i domaga się przekazania sprawy do sądu.
Podsumowanie:
- Nie można domagać się sądowego ustalenia przebiegu granicy jeśli nie zostało przeprowadzone administracyjne postępowanie rozgraniczeniowe, obejmujące także etap próby zawarcia ugody rozgraniczeniowej. Postępowanie przed sądem jest bowiem trzecim etapem ustalenia przebiegu granicy.
- Możliwe jest sądowe ustalenie przebiegu granicy bez administracyjnego postępowania rozgraniczeniowego wyłącznie „przy okazji” sprawy o wydanie nieruchomości albo w sprawie o własność, jeśli do rozstrzygnięcia takiej sprawy jest konieczne ustalenie granic. Takie sądowe ustalenie przebiegu granicy jest wtedy prejudykatem w innej sprawie.
