Budynki to zadaszone obiekty budowlane trwale związane z gruntem, wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi.

Mogą być przystosowane do przebywania w nich ludzi, zwierząt albo ochrony lub składowania przedmiotów. 

Generalnie budynki dzielą się na mieszkalne i niemieszkalne.

Do mieszkalnych zalicza się budynki :

• jednorodzinne
• dwulokalowe, czyli o dwóch mieszkaniach
• wielomieszkaniowe
• zbiorowego zamieszkania. 

Natomiast budynki niemieszkalne to :

• hotele i zakwaterowania turystycznego
• biurowe 
• handlowo-usługowe
• transportu i łączności  
• przemysłowe i magazynowe
• szpitale i inne budynki zakładów opieki medycznej, budynki kultury, edukacji i kultury fizycznej.    

Z kolei budynki mieszkalne jednorodzinne mogą być samodzielne albo niesamodzielne. 

Samodzielne to domy wolnostojące, takie jak pawilony, leśniczówki, domy rekreacji indywidualnej itp.

Niesamodzielne to domy w zabudowie bliźniaczej lub szeregowej z wejściami z poziomu gruntu. 

Budynek mieszkalny jednorodzinny może być zatem wolnostojący albo w zabudowie bliźniaczej, szeregowej albo grupowej.

Podstawową jego funkcją jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych.

Konstrukcyjnie musi być samodzielną całością.

Jest dopuszczalne wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego mieszkania i jednego lokalu użytkowego. 

Wydzielony lokal użytkowy nie może zajmować więcej niż 30% całkowitej powierzchni budynku. 

Na pierwszy rzut oka wygląda to na pewne ograniczenie, skoro powierzchnia całkowita to powierzchnia wszystkich kondygnacji budynku, także podziemnych, łącznie z tarasami, kondygnacjami technicznymi i poddaszami. 

Jednak obliczając powierzchnię lokalu użytkowego dla wolnostojącego domu jednorodzinnego o powierzchni zabudowy 70 m2, będzie to naprawdę duża powierzchnia. 

TUTAJ o warunkach budowy domu 70 m2

Jak wynika z projektów architektonicznych wyłonionych w styczniu 2022 r. w konkursie  organizowanym przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego, taki dom może mieć nawet około 130 m2 powierzchni całkowitej.

Przykładowo dla domu dwukondygnacyjnego z poddaszem użytkowym powierzchnia użytkowa może mieć nawet około 95 m2. 

Powierzchnię lokalu użytkowego oblicza się jako procent powierzchni całkowitej, a zatem matematycznie 30% wynosi 39 m2 przy powierzchni całkowitej 130 m2.

W rzeczywistości jest mało prawdopodobne wydzielenie tak dużej powierzchni dla lokalu użytkowego, skoro muszą się jeszcze zmieścić, oprócz części mieszkalnej, także schody wewnętrzne, podesty, pomieszczenia techniczne itp. 

Wszystko zależy od projektu architektonicznego, liczby kondygnacji i potrzeb mieszkaniowych właściciela. 

Budynki mieszkalne to takie, które są wykorzystywane do celów mieszkaniowych w co najmniej 50% całkowitej powierzchni użytkowej.