SŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁU

Służebność przesyłu uprawnia do ograniczonego korzystania z cudzej nieruchomości w celu umożliwienia wybudowania i eksploatacji urządzeń technicznych. 

Uprawnionym jest przedsiębiorca.

Z reguły są to zakłady wodociągowo-kanalizacyjne, energetyczne lub gazownicze.

Ten rodzaj służebności istnieje od roku 2008 i reguluje wzajemne relacje pomiędzy właścicielami działek a przedsiębiorcami budującymi i eksploatującymi sieci uzbrojenia, przebiegające przez tereny prywatne.

Sieci uzbrojenia są z reguły budowane wzdłuż dróg publicznych, tak aby uniknąć kolizji z nieruchomościami prywatnymi.

Lecz nie zawsze jest możliwe zaprojektowanie takiego bezkolizyjnego przebiegu sieci i niekiedy sieć znajduje się w jakiejś części na cudzej nieruchomości.     

Te odcinki instalacji wodociągowej, gazowej, elektrycznej i kanalizacyjnej, które są poprowadzone od granicy działki do domu jednorodzinnego, są prywatnymi instalacjami właścicieli nieruchomości i służebność przesyłu tego rodzaju instalacji nie dotyczy. 

Natomiast sieci uzbrojenia które przebiegają przez działkę „tranzytem” są własnością przedsiębiorcy.

Są to bowiem sieci przesyłowe a nie wewnętrzne instalacje doprowadzające medium do budynku od przyłącza, sytuowanego w granicy działki.

Przykładem są napowietrzne sieci energetyczne, których słupy zostały postawione na prywatnych nieruchomościach, często bez zgody właścicieli. 

Innym przykładem są podziemne dystrybucyjne sieci gazowe wysokich, średnich i niskich ciśnień.

Chodzi o stanowiące własność przedsiębiorcy przesyłowego urządzenia znajdujące się pod i nad ziemią w postaci rur, kanałów, napowietrznych sieci energetycznych, rurociągów i tym podobne.

Służebność przesyłu jest ustanawiana w drodze umowy pomiędzy przedsiębiorcą przesyłowym a właścicielem nieruchomości.

Może też być ustanowiona na żądanie właściciela działki albo na żądanie przedsiębiorcy.

Negocjacje mogą zakończyć się fiaskiem, co najczęściej ma miejsce przy istotnych różnicach zdań odnośnie wysokości wynagrodzenia za ustanowienie służebności.

W takiej sytuacji zarówno właściciel nieruchomości jak i przedsiębiorca mogą domagać się rozstrzygnięcia sądowego. 

Służebność przesyłu wygasa:

• z chwilą zrzeczenia się służebności przez przedsiębiorcę
• wskutek konfuzji, czyli wtedy, gdy jedna osoba zostanie jednocześnie uprawnionym do służebności przesyłu i właścicielem nieruchomości obciążonej. Taka sytuacja praktycznie może mieć miejsce jeśli przedsiębiorca przesyłowy kupi nieruchomość na której są zainstalowane urządzenia przesyłowe  
• wskutek niewykonywania służebności przez 10 lat
• z chwilą likwidacji przedsiębiorcy przesyłowego
• wskutek zniesienia służebności. W praktyce oznacza to postępowanie sądowe.     

Tekst i zdjęcia Przemysław Ostrzyżek