ZWROT LOKALU PO ZAKOŃCZENIU NAJMU
Po zakończeniu najmu powstaje po stronie najemcy obowiązek zwrotu lokalu wynajmującemu.
W stosunkach obustronnie profesjonalnych termin zwrotu zwykle jest określony w umowie najmu.
Regułą jest protokolarne przekazanie lokalu właścicielowi.
W protokole stwierdza się datę zwrotu, stan techniczny lokalu, w tym stan zainstalowanych w lokalu urządzeń, na przykład klimatyzacyjnych, dokonuje się odczytów liczników energii elektrycznej, wody itp.
Wynajmujący nie może odmówić odebrania lokalu nawet jeśli stwierdzono uszkodzenia, które są większe niż normalne zużycie.
Normalne zużycie lokalu to takie, które ma miejsce w wyniku używania lokalu zgodnie z jego umownym przeznaczeniem.
Inne będzie zużycie lokalu handlowego, inne biurowego a inne gastronomicznego.
Odmowa podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego przez właściciela może być uznana za nieuzasadnioną odmowę odebrania lokalu od najemcy.
W takiej sytuacji właściciel nie będzie mógł żądać od najemcy wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu po zakończeniu najmu, skoro najemca w terminie zaoferował mu zwrot.
Czym innym bowiem jest sam zwrot lokalu, a czym innym stan techniczny lokalu w chwili zwrotu.
Sporządzenie protokołu zdawczo-odbiorczego nie jest konieczne, jeśli strony nie przewidziały protokołu w umowie najmu ani nie ustaliły później takiego sposobu zwrotu lokalu.
Wystarczy symboliczne przekazanie lokalu, przykładowo przez przekazanie kluczy.
Najemca może żądać od właściciela pokwitowania, że klucze odebrał.
Na najemcy spoczywa ciężar udowodnienia w ewentualnym sporze sądowym, że wykonał swój podstawowy obowiązek polegający na zwrocie lokalu po zakończeniu najmu.
Kwestie stanu technicznego lokalu natomiast mają znaczenie w razie ewentualnych rozliczeń z powodu nadmiernego zużycia lokalu.
Okoliczność ta jest najczęściej przedmiotem sporów sądowych.
Jeśli nie ma protokołu zdawczo-odbiorczego, to sytuacja najemcy może być trudna.
Jest tak dlatego, że to najemca powinien wykazać, że zwrócił lokal w stanie niepogorszonym oraz, że zużycie wynika z normalnego używania.
Dlatego sporządzenie protokołu zdawczo-odbiorczego w stosunkach obustronnie profesjonalnych jest wręcz koniecznością.
Odmowa podpisania protokołu przez najemcę albo właściciela może być uzasadniona tylko wówczas, jeśli są poważne różnice zdań co do oceny stanu technicznego zwracanego lokalu.